Deze week stond twee dagen lang op de parkeerplaats van het Stadskantoor de Escape Caravan. In deze caravan konden medewerkers van de gemeente en sociale partners ervaren hoe het is om laaggeletterdheid te zijn en ze bewust te maken van het thema. Ook wethouders Bart Elbers en Stan Hillenaar namen een kijkje in de caravan. Beiden waren onder de indruk.
Stan Hillenaar: “Ik ben geschrokken van het gevoel dat je krijgt als je vastloopt op taal en je geen samenhang kunt vinden in de woorden die er staan.” Ook Bart Elbers vond het een hele bijzondere en confronterende ervaring. “Ik heb nu wel meer begrip voor de situatie van mensen met lage basisvaardigheden en de moeilijkheden die zij ervaren.”
Wanneer ben je laaggeletterd?
In Doesburg is 10% van de inwoners laaggeletterd. Een volwassene is laaggeletterd, als die moeite heeft met lezen, schrijven en/of rekenen. Ook is omgaan met een computer of een smartphone lastig. Een volwassene die laaggeletterd is, is geen analfabeet. Een laaggeletterde kan wel lezen en schrijven, alleen niet goed genoeg om helemaal mee te doen in de samenleving.
Grote gevolgen
Niet goed kunnen lezen, schrijven en/of rekenen heeft gevolgen. De samenleving stelt hoge eisen aan burgers om zichzelf te redden. Voor sommige mensen, zoals laaggeletterden, zijn de eisen te hoog gegrepen. Mensen vinden minder snel een baan, hebben moeite om gezond te leven of hebben minder grip op geldzaken. Een onderliggende oorzaak van schulden en armoede kan zijn dat mensen niet goed kunnen lezen, schrijven en/of rekenen. Ook gezondheidsproblemen en eenzaamheid kunnen een gevolg zijn van gebrekkige taalvaardigheden.
Rol voor de gemeente
Voor een kansrijke toekomst is het dan ook belangrijk al vroeg te werken aan de taalontwikkeling bij kinderen. Ook in het ondersteunen van kwetsbare burgers om hun zelfredzaamheid te vergroten speelt de gemeente een belangrijke rol. Denk hierbij aan het signaleren van lage basisvaardigheden bij inwoners en het verwijzen naar en faciliteren van voldoende voorliggend (taal)aanbod. Doesburg heeft een Digitaalhuis, gecoördineerd door de bibliotheek. Het Digitaalhuis is de plek waar je naar toe kunt als je niet goed kunt lezen, schrijven of internetten of moeite met Nederlands hebt. Het Digitaalhuis helpt inwoners met de Nederlandse taal, bij het zoeken naar werk, het invullen van formulieren en juridisch advies en organiseert computer- en internetcursussen. Iedereen kan hier terecht, je hoeft geen lid te zijn van de bibliotheek.
Voor met name inwoners met Nederlands als tweede taal organiseert de Buurtacademie Taalmaatjes, het Taalcafé en de Taalwandeling. Er is ook nog de mogelijkheid om via het Graafschap College een opleidingen te volgen voor het verbeteren van het taalniveau.
Naast het vergroten van de zelfredzaamheid is het belangrijk dat de gemeente in communicatiemiddelen gebruik maakt van eenvoudige taal zodat inwoners de informatie ook goed kunnen begrijpen. Barbara Beuwer, communicatieadviseur bij de gemeente Doesburg: “Erg confronterend hoeveel je mist als je laaggeletterde bent. Dat doet iets met je zelfvertrouwen. In onze communicatie proberen we al zoveel mogelijk eenvoudige taal te gebruiken. Maar er is nog steeds veel te verbeteren. Ik ben dan ook blij dat veel van mijn collega’s de Escape Caravan hebben bezocht.”
